Rüyaların hatırlanma oranı bireyler arasında farklılık göstermektedir. Son gerçekleştirilen bir araştırma, rüyaları hatırlamamızın, uyku süreci içinde bilinçaltında yer alan ipuçlarını ne ölçüde anlayabileceğimizle ilişkili olduğunu ortaya koydu. İtalyan bilim insanları tarafından 200 katılımcıyla yapılan detaylı bir deney, rüyaların hatırlanmasında yaş, mevsim ve uyku aşamalarının belirleyici rol oynadığını gösterdi.
RÜYALARI HATIRLAMAK MÜMKÜN MÜ?
İtalyan araştırmacılar, rüyaların hatırlanmasını artırmaya yardımcı olan bir tür "uyku tekniği" geliştirdi. IMT İleri Araştırmalar Okulu’nda görev yapan bilim insanları, zihinsel aktivitelerin, rüya görme ve hayal kurma gibi, uyku esnasında bilinçaltındaki önemli unsurları hatırlama yeteneğimizi iyileştirdiğini belirtiyor. Yapılan bu araştırma, rüya hatırlama üzerindeki çeşitli etkenleri inceleyerek, neden bazı bireylerin rüyalarını net bir biçimde hatırladığı, bazılarının ise hatırlamakta zorlandığı konularında açıklamalar getirmeyi amaçladı.
MEVSIM DEĞİŞİKLİKLERİ RÜYA HATIRLAMA ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Deney kapsamında 200 katılımcı ile yapılan araştırmada, bilim insanları yaşın, mevsimin ve uyku düzeninin rüyaların hatırlanma yüzdesi üzerindeki etkilerini gözler önüne serdi. Katılımcıların, 15 gün boyunca uyku takip cihazları kullanarak ve rüya anılarını kaydederek deneye katıldıkları gözlemlendi. Deney süresince ayrıca katılımcıların kaygı seviyeleri, hayal kurma alışkanlıkları ve rüyaya olan ilgi dereceleri gibi psikolojik testlere tabi tutulduğu belirlendi.
Araştırmalar, mevsimsel değişkenlerin rüya hatırlama üzerinde doğrudan bir tesir yarattığını göstermektedir. İlkbahar döneminde yapılan denemelerde, katılımcıların kış mevsimine oranla daha fazla rüya hatırladıkları belirlenmiştir. Güneş ışığına daha fazla maruz kalmanın zihnin daha açık olmasına ve dolayısıyla rüyaları hatırlamanın artış göstermesine zemin hazırladığı ifade edilmektedir.
YAŞ VE UYKU EVRELERİ RÜYA HATIRLAMADAKİ ÖNEMİ
Araştırmanın en ilginç bulgularından biri, katılımcıların uyku evreleri ile rüya hatırlama arasında doğrudan bir bağlantı olmasıydı. Daha derin uyku aşamalarına dalan bireylerin, rüyalarını hatırlama konusunda zorluk yaşadığı gözlemlendi. Aksine, hafif uyku evresinde bulunan kişiler ise rüyalarını daha etkin bir şekilde hatırlayabildiler.
Bir diğer dikkat çeken husus ise yaş faktörünün etkisidir. Genç katılımcılar, rüyalarını daha net bir biçimde anımsarken, yaşlı katılımcıların genellikle "beyaz rüyalar" gördüğü ve belirli detayları hatırlamada sıkıntı çektiği tespit edildi. Bu durum, yaşa bağlı olarak hafızadaki değişimlerin etkisiyle açıklanabilmektedir.
BİLİMSEL BULGULAR RÜYA HATIRLAMADA YARDIMCI OLUYOR
Araştırmanın yazarı, psikolog Profesör Giulio Bernardi, elde edilen bulguların rüyaların hatırlanmasını etkileyen karmaşık bir süreç olduğunu vurguladı. Rüya hatırlama yeteneğinin, kişisel tutumlar, bilişsel özellikler ve uyku dinamiklerinin bir etkileşimi ile şekillendiğini ifade etti. Bilim insanları, elde edilen bulguların gelecekteki rüya hatırlama çalışmaları için temel teşkil etmesini umuyorlar.
