Anayasa Mahkemesi'nden Kritik Karar! Önemli Gelir Kalemi Resmi Gazete'de İptal Edildi

Resmi Gazete'de yayımlanan yeni karara göre, Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 3. İdari Dava Dairesi, üzerinde yargılama yürüttüğü bir davada, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 23. maddesinin ikinci fıkrasının ilk cümlesinde bulunan "parselleri hizasına rastlayan ve yönetmelikte belirtildiği şekilde hissesine düşen teknik altyapı bedelini yüzde 25 peşin ödeyerek, geri kalan yüzde 75'ini altyapı hizmetinin ilgili idaresince tamamlanacağı tarihten itibaren en geç 6 ay içinde ödemeyi taahhüt edenlere de" bölümünün Anayasa’ya aykırı olduğunu öne sürerek iptal talebinde bulundu.

Başvuruda, konut alanlarında yapı ruhsatı almak isteyen bireylere ek mali yükümlülükler getirilirken, bu yükümlülüklerin hangi idareler tarafından ve nasıl belirleneceği hususunun yasal düzenlemede net bir şekilde yer almadığı, dolayısıyla bu durumun Anayasa'ya aykırı olduğu ifade edildi.

Yüksek Mahkeme, başvuruyu ele alarak, söz konusu düzenlemenin iptaline ve iptal kararının 9 ay içerisinde yürürlüğe girmesine karar verdi.

KARARIN GEREKÇESİ

Anayasa Mahkemesi’nin kararında, iptali talep edilen düzenleme kapsamında, teknik altyapı bedelinin "yolu, pis su ve içme suyu şebekeleri gibi teknik altyapı tamamlanmamış olan geliştirme alanlarında yapı ruhsatı talep edenlerden altyapı hizmetleri karşılığında tahsil edildiği" vurgulandı.

Söz konusu bedelin nasıl hesaplanacağının, iptali istenen düzenlemede yer almadığına dikkat çekilen kararda, "Her ne kadar kuralda yapı sahiplerinin yönetmelikte belirtilen oranda bedel ödeyeceği ifade ediliyorsa da bu durum, bedelin kanunla belirlenmiş olduğu zaafını ortadan kaldırmamaktadır." biçiminde bir değerlendirmeye yer verildi.

Düzenlemede sunulacak kamu hizmetine dair bedelin miktarı ile ilgili herhangi bir belirlemenin olmadığını ve bu bedellerin "yönetmelikle" yetkili idareye bırakıldığını aktaran kararda, şunlara vurgu yapıldı:

"Kuralda teknik altyapı bedelinin hesaplanmasına yönelik bir ölçüt belirlendiğine dair bir düzenleme yapılmadığı, yürütme organına belirsiz yetkiler verilmesinin mülkiyet hakkının yasayla sınırlanması ilkesine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır. Anayasa Mahkemesi, yukarıda belirtilen gerekçeleri esas alarak, kuralın Anayasa'ya aykırı olduğuna ve iptaline hükmetmiştir." (AA)

NTV'de yer alan bilgilere göre; Anayasa Mahkemesi, Resmi Gazete'de yayımladığı kararında, belediyelerin "teknik altyapı bedeli" adı altında herhangi bir ödeme talep edemeyeceğine kanaat getirdi. Söz konusu bedelin, kanalizasyon ve içme suyu yatırımları için tahsil edildiği, belediyelerin bu bedeli her türlü yapı ruhsatı için isteyeceği bildirilmiştir. Yerleşime açık olsun olmasın, belediyeler bu bedeli, tüm yapı ruhsatları için istemeye başlamıştı ve ilgili yasa kapsamı dışındaki alanlarda da tarifeler uygulamaya koymuşlardı. Alınan bu karar ile birlikte, İmar Kanunu'nun 23. maddesinin ikinci fıkrasının ilk cümlesi iptal edilmiş oldu.

Yapılan yasal düzenlemenin geniş kapsamlı uygulanmasının birçok kez itirazlara neden olduğu belirtilirken, belediyelerin alt yapısı mevcut olan bölgelerde de bu yasa maddesini uyguladığı ifade edildi. Danıştay'ın, belediyelere yönelik olarak verdiği uyarı ise. "Uyuşmazlık konusu alanın yapılaşmış bir alan olup teknik ve sosyal altyapısı mevcut olduğundan 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 23. maddesi uyarınca altyapı katılım bedeli alınamayacağı, mevcut olan teknik ve sosyal altyapının genişletilmesi veya yenilenmesi gerekmesi durumunda 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu çerçevesinde harcamalara katılma payı talep edilebileceği açıktır" şeklindedir.